Dekt de WAM-verzekering (zijnde de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen) van de trekker bij koppeling de aansprakelijkheid van de oplegger?
Met andere woorden, rust er al dan niet een verzekeringsplicht op de eigenaar of gebruiker van een aanhangwagen/oplegger, wanneer deze aanhangwagen/oplegger gekoppeld is aan een trekker die zelf verzekerd is?
Deze vragen vormden het voorwerp van het arrest van het Hof van Cassatie van 6 oktober 2020.
1.
In casu handelde het over de vervolging van de eigenaar van een niet-verzekerde oplegger/aanhangwagen die door een derde gekoppeld werd aan een verzekerde trekker.
Het Hof van Cassatie was evenwel formeel in haar arrest en oordeelde dat de eigenaar die een aanhangwagen waarvoor de verzekeringsplicht geldt, in het verkeer brengt zonder het voorafgaandelijk sluiten van een WAM-verzekering, strafbaar is.
Of de aanhangwagen al dan niet gekoppeld is aan een verzekerde trekker doet volgens het Hof van Cassatie aan deze strafbaarheid niet af.
2.
De vraag die zich dan verder stelt, is voor welke aanhangwagen er een verzekeringsplicht geldt.
Conform artikel 1, tweede lid WAM in samenhang met artikel 1 van het koninklijk besluit van 19 oktober 1995 houdende uitvoering van artikel 1 WAM worden alle aanhangwagens gelijkgesteld met motorrijtuigen, behalve:
- de aanhangwagens waarvan de maximale toegelaten massa niet meer dan 750 kg bedraagt;
- de landbouwaanhangwagens en de werfaanhangwagens;
- de aanhangwagens die uitsluitend rijden tussen de laad- en loskaaien, de opslagplaatsen, de loodsen en de magazijnen gelegen binnen de zee- of rivierhavens, zoals deze zijn omschreven in een aanvullend gemeentelijk reglement;
- de aanhangwagens die kortstondig in België rijden zonder dat zij werden ingevoerd door personen die er verblijven;
- de aanhangwagens uitsluitend bestemd voor folkloristische manifestaties;
- de aanhangwagens van een vergunde toeristische miniatuurtreinsleep.
Gelet op deze gelijkstelling met motorrijtuigen geldt de verplichting tot het sluiten van de verzekering ingevolge artikel 2, § 1, eerste en tweede lid WAM dan ook voor alle aanhangwagens met uitzondering van de bovenvermelde aanhangwagens.
3.
De verplichting tot het sluiten van de verzekering rust in eerste instantie op de eigenaar van het motorrijtuig. Indien de eigenaar van een aanhangwagen nalaat om een verzekering te sluiten die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid dekt, dan kan deze in navolging van artikel 22, § 1, eerste lid WAM gestraft worden met een gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en/of een geldboete van 800,00 EUR tot 8.000,00 EUR (reeds verhoogd met de toepasselijke opdeciemen).
Dezelfde bestraffing kan echter ook worden opgelegd aan de gebruiker van de onverzekerde oplegger / aanhangwagen.
4.
Een wetsbepaling waarop tot slot nog de aandacht gevestigd dient te worden is artikel 3, §1, zesde lid van de WAM-wet, dat het volgende bepaalt:
‘Verzekering met betrekking tot een door artikel 1 met een motorrijtuig gelijkgestelde aanhangwagen moet alleen de schade dekken die door de niet gekoppelde aanhangwagen wordt veroorzaakt.’
Volgens het Hof van Cassatie werden er ten onrechte conclusies inzake de verzekeringsplicht getrokken uit deze bepaling. Dit artikel spreekt zich dan ook niet uit over de verzekeringsplicht an sich, maar wel over de omvang van de waarborg die gedekt dient te worden door de verplichte verzekering.
Uit deze bepaling volgt namelijk louter dat er in geval van samenloop tussen de WAM-verzekering van de trekker en de WAM-verzekering van de aanhangwagen of in geval van niet-verzekering van de aanhangwagen, de WAM-verzekering van de trekker dekking verleent voor de aansprakelijkheid bij het gebruik van de hieraan gekoppelde aanhangwagen.
Uit deze bepaling kan dan ook niet afgeleid worden dat er geen verzekeringsplicht zou gelden voor een aanhangwagen die gekoppeld is aan een verzekerde trekker.
5.
Besluitend dient er dan ook vastgesteld te worden dat het Hof van Cassatie geoordeeld heeft dat alle aanhangwagens die in het verkeer worden gebracht – met uitzondering van het beperkte lijstje uitzonderingen– onderworpen zijn aan de verzekeringsplicht, en dit los van de vraag of de aanhangwagen al dan niet gekoppeld is aan een verzekerde trekker.
Indien u hieromtrent vragen zou hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen met ons kantoor.
